Πώς να σταματήσω να αγχώνομαι για το άγχος;
Είδατε ότι έχουμε ολοκαίνουργια προγράμματα καθοδηγούμενης αυτοβελτίωσης για τις σχέσεις, το άγχος και ένα σωρό θέματα;
Πώς να σταματήσω να αγχώνομαι για το άγχος;
Γράφει η Ελένη Μεγαγιάννη
Σενάριο 1
Φαντάσου πως είσαι μέσα σε ένα δάσος. Προχωράς αμέριμνος/η ανάμεσα στα δέντρα. Ο ήλιος σε χτυπάει στο πρόσωπο. Γύρω σου έχει χρώματα και μυρωδιές του δάσους που συντροφεύουν την βόλτα σου. Είσαι χαρούμενος/η και χαλαρός/ή. Ξαφνικά, πετάγεται μπροστά σου από το πουθενά μια αρκούδα. Είναι τεράστια και άγρια. Σου γρυλίζει. Εσυ την κοιτάς με γουρλωμένα μάτια. Σου έχει κοπεί η ανάσα. Τα άκρα σου έχουν μουδιάσει και τρέμουν. Εχεις ιδρώσει και η καρδιά σου χτυπάει σαν τρελή.
Σενάριο 2
Τώρα σκέψου ότι είσαι σε μια αίθουσα πανεπιστημίου. Ετοιμάζεσαι να δώσεις μια διάλεξη. Στην αίθουσα υπάρχουν 100 άτομα που περιμένουν να σε ακούσουν, ανάμεσά τους καθηγητές και φοιτητές. Σκέφτεσαι “Θα φανώ γελοίος/α!”, “Θα αγχωθώ και θα ξεχάσω τα λόγια μου!” “Θα σκεφτούν ότι είμαι άχρηστος/η!”. Τα πόδια σου κόβονται, τα χέρια σου τρέμουν. Ξεκινάς να ιδρώνεις και οι παλμοί σου αυξάνονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Ανεβαίνεις στην εξέδρα. Τα πράγματα γίνονται χειρότερα…
Παρατηρείς κάτι κοινό στα παραπάνω δύο σενάρια;
Εφίδρωση, ταχυπαλμία, μούδιασμα: όλα είναι μέρος μιας απόλυτα φυσιολογικής αντίδρασης του οργανισμού μας στο στρες ή αλλιώς στο άγχος. Το άγχος, λοιπόν είναι αυτό το συναίσθημα ανησυχίας, φόβου και έντασης που βιώνουμε όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με στρεσογόνα γεγονότα ή καταστάσεις που μας προκαλούν αβεβαιότητα. Σε πολλές περιπτώσεις το να είμαστε αγχωμένοι είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό και, πολύ περισσότερο, χρήσιμο. Στο πρώτο σενάριο, για παράδειγμα, το άγχος δρα προστατευτικά και μας βοηθά να παραμείνουμε προσεκτικοί και να αντιμετωπίσουμε μια απειλητική και επικίνδυνη κατάσταση.
Ωστόσο, υπάρχουν φορές που μπερδεύουμε μια πραγματικά επικίνδυνη για τη ζωή μας απειλή με μια “φανταστική” που δεν είναι τόσο καταστροφική για την επιβίωσή μας. Στη περίπτωση του δεύτερου σεναρίου, για παράδειγμα, η απειλή της έκθεσης μπροστά σε 100 άτομα δεν είναι μια κατάσταση που βάζει σε κίνδυνο τη ζωή μας. Ωστόσο το άγχος είναι εκεί και μας κατακλύζει.
Πολλές φορές, λοιπόν, ο οργανισμός μας αποτυγχάνει να αναγνωρίσει τον πραγματικό κίνδυνο και το άγχος καταλήγει να είναι πολύ έντονο ακόμα και σε “φανταστικές” απειλές. Μπορεί, μάλιστα, να διαρκέσει και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα επηρεάζοντας την καθημερινότητά μας. Το θετικό και χρήσιμο άγχος μετατρέπεται σε έντονη δυσφορία και καταστροφολογία. Τότε είναι που πιάνουμε τον εαυτό μας να κάνει αρνητικές σκέψεις και να αναλωνόμαστε στο τι μπορεί να πάει στραβά σε κάθε κατάσταση που μας στρεσάρει και μας πιέζει.
Σκεφτόμαστε “τι θα γίνει αν αγχωθώ;” . Το πιο πιθανό σε αυτή τη περίπτωση είναι το άγχος να μας κατακλύσει, να γιγαντωθεί και να επισκιάσει την διαχείριση της στρεσσογόνου κατάστασης. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε αποφυγή αυτών των καταστάσεων και άρα, στην αποφυγή του τόσο απειλητικού πλέον για εμάς άγχους.
Τι μπορούμε όμως να κάνουμε γι’αυτό;
Πόσες φορές έχουμε ακυρώσει εκείνη την επίσκεψη στον γιατρό γιατί φοβόμασταν την εξέταση ή δεν πήγαμε σε εκείνο το πάρτι γιατί φοβόμασταν οτι θα κάνουμε κάποια γκάφα και θα μας θεωρήσουν χαζούς; Το να αποφεύγουμε την έκθεση στο άγχος είναι κάτι πάρα πολύ κοινό και σύνηθες. Εν γένει, όλες οι σωματικές αλλαγές που το συνοδεύουν είναι ενοχλητικές και κουράζουν τον οργανισμό μας. Δεν βρίσκω, λοιπόν, κανένα λόγο για τον οποίο κάποιος θα επέλεγε να εκτεθεί σε στρεσογόνες καταστάσεις. Ωστόσο, όπως είπαμε και παραπάνω, το άγχος δεν είναι ο εχθρός μας πάντα. Όταν είναι σε περιορισμένο βαθμό είναι χρήσιμο και βοηθητικό.
Στόχος μας , λοιπόν, δεν πρέπει να είναι να το σταματήσουμε αλλά να μάθουμε να το διαχειριζόμαστε και να το περιορίζουμε στον βαθμό που επιθυμούμε. Θα μας βοηθούσε περισσότερο, λοιπόν να αναπτυξουμε μια διαφορετική σχέση μαζί του και να το δούμε με άλλο μάτι παρά να κάνουμε τα πάντα για να το αποφύγουμε. Για να επιτύχουμε κάτι τέτοιο μπορούμε να δοκιμάσουμε κάποια απο τα παρακάτω:
Μάθε να διαβάζεις τα μηνύματα πίσω από το άγχος!
Μια αγχώδης αντίδραση σε μια κατάσταση δεν είναι ποτέ άκυρη και χωρίς λόγο. Ο οργανισμός μας αγχώνεται όταν προσπαθεί να μας προειδοποιήσει για κάτι. Όταν πιάσεις τον εαυτό σου να αγχώνεται αναρωτήσου “Τι είναι πραγματικά αυτό που με αγχώνει; Τι προσπαθεί να μου πει το άγχος μου; Τι θα έκανα αν το “άκουγα”;”
Φρόντισε τον εαυτό σου!
Η ανοχή στο άγχος χτίζεται πιο εύκολα σε ψυχικά ξεκουραστους οργανισμούς. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργούν και οι αρνητικές σκέψεις. Η καλή ξεκούραση και η φροντίδα της ψυχικής μας υγείας με τη χρήση τεχνικών χαλάρωσης, όπως είναι η γυμναστική, ο διαλογισμός και η καταγραφή ημερολογίου μπορούν να ανακουφίσουν από τα αγχώδη συμπτώματα και να σε βοηθήσουν να αισθανθείς καλύτερα.
Μη φοβάσαι να εκτεθείς σε αυτά που σε αγχώνουν!
Σε μια συνέντευξη του ο Reid Wilson, ψυχολόγος και ψυχοθεραπευτής εξειδικευμένος σε ζητήματα άγχους , υποστηρίζει πως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι αυτά που τους αγχώνουν είναι να εξοικειωθούν μαζί τους. Και αυτό γίνεται μέσω της έκθεσης σε αυτά με συστηματική συχνότητα και ένταση. Όση δυσφορία και αν αυτή η πρακτική μπορεί να προκαλέσει στην αρχή τόση ουσιαστική άνεση θα καταφέρει να προσφέρει με την πάροδο του χρόνου σε αυτές τις αγχωτικές συνθήκες.
Θέλετε να μάθετε περισσότερα για τα προγράμματα καθοδηγούμενης αυτοβοήθειας;
