Αυτοφροντίδα και ψυχική ανθεκτικότητα: τρόποι να φροντίζεις κάθε μέρα τον εαυτό σου
Αυτοφροντίδα και ψυχική ανθεκτικότητα: τρόποι να φροντίζεις κάθε μέρα τον εαυτό σου
Αυτοφροντίδα και ψυχική ανθεκτικότητα: τρόποι να φροντίζεις κάθε μέρα τον εαυτό σου
Γράφει η Λίλα Τζινέρη
Η αυτοφροντίδα είναι μια πολύ σημαντική συνθήκη που βοηθάει στη διατήρηση και ενίσχυση της ψυχικής υγείας. Όταν μιλάει κανείς για την αυτοφροντίδα, αναφέρεται σε όλους εκείνους τους τρόπους που αξιοποιεί προκειμένου να ενισχύσει την ισορροπία, την ευεξία και τη καλή σωματική και ψυχική κατάσταση για τον ίδιο. Για παράδειγμα, όταν κοιμάμαι επαρκείς ώρες κάθε μέρα τότε συμβάλλω στη διατήρηση της διαύγειας μου και της ανθεκτικότητας μου απέναντι στις δυσκολίες της καθημερινότητας.
Η ψυχική ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα μας να ανταπεξέλθουμε και να προσαρμοστούμε σε δύσκολες και δυσάρεστες καταστάσεις χωρίς να βλάψουμε τη ψυχική μας υγεία. Χρειάζεται η ενεργή συμβολή μας προκειμένου να υπάρχει σε υψηλά επίπεδα μέσα μας, ώστε να μπορούμε να διαχειριστούμε τις δυσκολίες, αλλά και να επανακάμψουμε από αυτές. Η αυτοφροντίδα λειτουργεί θετικά στην ενίσχυση της ψυχικής μας ανθεκτικότητας. Όσο περισσότερο φροντίζουμε τον εαυτό μας, τόσο πιο ανθεκτικοί γινόμαστε και θωρακισμένοι απέναντι σε δυσάρεστα βιώματα.
Πώς όμως μπορούμε να βάλουμε την αυτοφροντίδα στη ζωή μας;
Καταρχήν, η έννοια της αυτοφροντίδας δεν είναι κάτι ξένο ή τόσο διαφορετικό από αυτά που ήδη κάνουμε. Ο καθένας ξέρει καλύτερα για τον εαυτό του και πολλές φορές άθελα μας κάνουμε πράγματα που έχουν θετικό αντίκτυπο στη διάθεση μας. Το σημαντικό είναι να υιοθετούμε μια γενική στάση στη ζωή μας που να έχει ως βασικό οδηγό τη προτεραιότητα στον εαυτό μας.
Ώρα να πάμε στην πραξη και να δούμε κάποια παραδείγματα συμπεριφορών που προάγουν την ενίσχυση των εννοιών που αναλύθηκαν μέχρι τώρα:
Ακούω το σώμα μου
Το σώμα συνδέεται με το μυαλό με τρόπους που ούτε και εμείς οι ίδιοι συνειδητοποιούμε πολλές φορές. Όταν ερχόμαστε μπροστά σε μια πολύ δυσάρεστη συνθήκη, το σώμα μας δίνει σήματα ότι αυτό δεν μας συμφέρει και πρέπει να το αλλάξουμε. Πόνοι, ενοχλήσεις, κλπ., μπορεί να είναι ενδείξεις ότι χρειάζεται να φροντίσουμε τον εαυτό μας περισσότερο. Πάρτε λίγο χρόνο μέσα στην ημέρα να νιώσετε το σώμα σας. Είναι άνετα; Πονάει; Πώς νιώθουν τα μέλη του ένα προς ένα; Πώς νίωθει το κεφάλι, το στομάχι, η μέση, τα πόδια σας; Τι μπορείτε να κάνετε για να τα βοηθήσετε να νιώσουν καλύτερα;
Λέω πιο συχνά όχι
Παρόλο που έχουμε μάθει να θεωρούμε το όχι ως κάτι αρνητικό, μπορεί να λειτουργήσει θετικά στη ψυχική μας υγεία. Πρακτικά, προσπαθούμε να αρνηθούμε οτιδήποτε μας δημιουργεί δυσάρεστη διάθεση και έρχεται ενάντια στην προσωπική μας ανάγκη. Για παράδειγμα, αν επιθυμώ να απολαύσω ένα μοναχικό απόγευμα σπίτι μου, μπορώ να πω όχι σε μια συνάντηση με φίλους ή αν μια πρόταση για δουλειά δεν εξυπηρετεί την ανάγκη μου εκείνη τη περίοδο δεν την δέχομαι.
Φιλτράρω τις απόψεις των άλλων
Όσο και αν οι άλλοι επιθυμούν να μας βοηθήσουν, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι εμείς γνωρίζουμε καλύτερα τις ανάγκες μας. Οι άνθρωποι γύρω μας, μας δίνουν συμβουλές ως πρόθεση να μας βοηθήσουν, αλλά και ως γνώμονα την δική τους οπτική για το τί είναι καλό και τί όχι. Έτσι, παρόλο που δεν είναι κακό να λαμβάνουμε υπόψη την άποψη κάποιου δικού μας ανθρώπου, χρειάζεται να την φιλτράρουμε βάσει της προσωπικής μας γνώμης και το κυριότερο βάση των προσωπικών μας αναγκών.
Διατηρώ μία ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής
Όταν αφιερώνουμε τον περισσότερο χρόνο της καθημερινότητας σε επαγγελματικές υποχρεώσεις, τότε καταλήγουμε να έχουμε λίγο ή και καθόλου χρόνο ώστε να απολαύσουμε δικές μας προσωπικές στιγμές. Αντίθετα, η συνειδητή εξασφάλιση καθημερινού χρόνου για τον εαυτό μας αποτελεί πράξη αυτοφροντίδας. Μπορούμε να απολαύσουμε πραγματικά μία βόλτα με φίλους, ένα χαλαρωτικό μπάνιο, μία καλή ταινία, ένα νόστιμο γεύμα, χωρίς να τσεκάρουμε συνεχώς το κινητό μας για τυχόν επαγγελματικές ειδοποιήσεις και deadlines.
Απομακρύνομαι από τοξικές σχέσεις
Είναι εύκολο να αντιληφθούμε πότε μια σχέση είναι τοξική. Αυτό συμβαίνει όταν νιώθουμε διαρκώς συναισθηματικά «άδειοι», όταν δεν ευχαριστιόμαστε τη συναναστροφή με τον άλλο, όταν νιώθουμε περισσότερο δυσάρεστα, παρά ευχάριστα συναισθήματα. Στις περιπτώσεις αυτές, φροντίζουμε τον εαυτό μας όταν μιλάμε για αυτό που νιώθουμε, εξηγούμε τι θα θέλαμε και απομακρυνόμαστε όταν αυτή η κατάσταση δεν αλλάζει προς το καλύτερο.
Συχνά, ακούμε ότι το να φροντίζεις τον εαυτό σου και να σκέφτεσαι το καλό σου σημαίνει ότι είσαι εγωιστής, ότι δεν σκέφτεσαι τους άλλους. Η αλήθεια είναι ότι η αυτοφροντίδα είναι το ακριβώς αντίθετο. Όταν φροντίζει κανείς τον εαυτό του, ταυτόχρονα φροντίζει και τις σχέσεις του. Και αυτό γιατί έτσι μοιράζεται κανείς με τους άλλους την καλύτερη και πιο αληθινή εκδοχή του εαυτού του. Τον φροντισμένο εαυτό του.