Στρέφοντας την προσοχή στον εαυτό: H αυτο-φροντίδα ως επιλογή

Στρέφοντας την προσοχή στον εαυτό: H αυτο-φροντίδα ως επιλογή

Στρέφοντας την προσοχή στον εαυτό: H αυτο-φροντίδα ως επιλογή

Γράφει η Μάγδα Περιβολάρη           

 Η αυτό-φροντίδα δεν είναι προνόμιο, είναι αναγκαιότητα

Jessica N. Turner

Ίσως αυτή η φράση, σε μια εποχή που επικρατεί το τρέξιμο, η δουλειά, η παραγωγικότητα και οι επιτυχίες, να φαίνεται άκαιρη ή ανέφικτη. Κάποιοι θα ρωτήσουν “τι διαφορά θα κάνει αν πιω ένα τσάι που μου αρέσει ή αν ανάψω αρωματικά κεριά;”. Και κάπου εκεί  γεννάται το πραγματικό ερώτημα για την αυτό-φροντίδα: Πόσο έχω μάθει να στρέφω την προσοχή μου στον εαυτό μου για να τον θρέψω;

Ο κύκλος των επιθυμιών

Η φροντίδα του εαυτού είναι ο χρόνος που επενδύω στον εαυτό μου, όχι για να πετύχω κάτι, αλλά για να αφουγκραστώ τις επιθυμίες και τις ανάγκες μου και να τις ικανοποιήσω. Αυτό είναι μια απλή και σύνθετη ψυχική διεργασία ταυτόχρονα. Αν υποθέσουμε ότι οργανισμός μας έχει έναν κύκλο με τον οποίο λειτουργεί, κατά τον οποίο ανακύπτουν κάποιες επιθυμίες, έρχονται στην επίγνωση μας και χρειάζεται  να δράσουμε για να τις ικανοποιήσουμε, αυτός ο κύκλος συχνά διακόπτεται.

Οι υποχρεώσεις, η δουλειά, η καθαριότητα του σπιτιού, η φροντίδα όλων των άλλων επί της ουσίας, μπαίνει ως προτεραιότητα, ενώ η δική μας ξεκούραση, διασκέδαση και χαλάρωση είναι η πολυτέλεια την οποία συχνά και πιο εύκολα θα θυσιάσουμε. Διακόπτοντας αυτόν τον κύκλο των δικών μας, πολύ προσωπικών επιθυμιών, ο οργανισμός ματαιώνεται συστηματικά και κάποια στιγμή ίσως και να σταματάει να έχει επίγνωση αυτών των επιθυμιών. Έτσι στραγγίζουμε την ενέργεια μας, και δεν έχουμε δημιουργήσει τα απαραίτητα αποθέματα ή τους τρόπους για να την αναδημιουργούμε.

Το πώς θα φροντίσει ο κάθε ένας τον αυτό του εξαρτάται από τις δικές του προσωπικές ανάγκες και επιθυμίες. Μπορούμε να διαβάσουμε ένα βιβλίο, να δούμε μια ταινία, να κάτσουμε ακούγοντας μουσική, να βάλουμε στη ρουτίνα μας ένα ρόφημα που μας αρέσει,  να πάμε μια βόλτα στην θάλασσα. Η λίστα είναι ατέλειωτη και υπάρχουν πολλές τέτοιες λίστες στο διαδίκτυο. Η απάντηση για τον καθένα είναι διαφορετική. Ο πυρήνας όμως της αυτό-φροντίδας δεν είναι το “τι” θα κάνουμε αλλά το “πως” θα δεσμευτούμε ότι για 10 λεπτά τη μέρα τουλάχιστον θα ρωτάμε τον εαυτό μας τι χρειάζεται και θα προσπαθούμε να του το εξασφαλίζουμε.

Γιατί αρνούμαστε να φροντίσουμε τους εαυτούς μας; 

Εάν παρατηρήσουμε τον τρόπο που λειτουργούμε στην καθημερινότητά μας, θα εντοπίσουμε την βασική παγίδα στον θέμα της αυτό-φροντίδας! Γιατί θα πει κάποιος “δουλεύω 10 ώρες τη μέρα και πρέπει να ασχοληθώ με τα παιδιά μου μετά, που να βρω το χρόνο;”. Αλλά ας αντιστρέψουμε το ερώτημα. Ποιος δεν έχει κυριολεκτικά 10 λεπτά για να στραφεί στον εαυτό του;

Αν ξετυλίξουμε προσεκτικά το κουβάρι θα βρούμε μάλλον πίσω από την άρνηση της αυτό-φροντίδας το πόσο έχουμε μάθει ή αισθανόμαστε ότι αξίζουμε αυτά τα 10 λεπτά. Γιατί τελικά η αυτό-φροντίδα δεν είναι μια λίστα με πιθανές δραστηριότητες, αλλά ο τρόπος αντίληψης της ζωής και του εαυτού μας. Έχουμε μάθει μέσα σε αυτή την άκρως ανταγωνιστική και στραμμένη στην καταξίωση κοινωνία ότι αξίζουμε την επιβράβευση μόνο όταν έχουμε πετύχει κάτι ή θεωρούμε ότι δεν είναι αρκετά σημαντικό να κάνουμε κάτι που μας αρέσει. Θα λέγαμε όμως το ίδιο για ένα λουλούδι; Θα θεωρούσαμε δηλαδή ότι πρέπει να έχει έντονα χρώματα για να αξίζει να το ποτίσουμε και να του δώσουμε τον ήλιο που χρειάζεται ή θα το ποτίζαμε και θα το φροντίζαμε για να μπορεί να ανθίσει;

Κι αν όλο αυτό φαίνεται πολύ γενικό και θεωρητικό, τότε αν ψάξει κανείς μπορεί να βρει πολλές  έρευνες που έχουν δείξει ότι η αυτό-φροντίδα επηρεάζει το στρες, τα καρδιακά προβλήματα, την υπερκόπωση, το burnout και εν γένει αυτό που ορίζουμε ως υγεία!

Εκπαίδευση στην αυτο-φροντίδα

Η αυτό-φροντίδα, λοιπόν, είναι κάτι που χρειάζεται να βάλουμε συστηματικά στη ζωή μας. Αντί να υποτιμήσουμε αυτή την έννοια ή να αναβάλουμε να ασχοληθούμε μαζί της, ας σταθούμε προσεκτικά και ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας τι μας εμποδίζει να μας αφιερώσουμε χρόνο; Ας διαβάσουμε αυτές τις λίστες κι ας προσπαθήσουμε να σκεφτούμε τι θα μας άρεσε. Ας βάλουμε απαρέγκλιτα στη μέρα μας την ερώτηση “τι χρειάζομαι τώρα, αυτή τη στιγμή;”. Ακόμη κι αν δεν μπορούμε κάθε φορά να το ικανοποιήσουμε, τουλάχιστον μπορούμε να καταγράψουμε για αρχή πόσες φορές μας ακυρώνουμε.

Η εκπαίδευση μας στην αυτό-φροντίδα δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Είναι όμως μια επιλογή που δεν μπορεί κανείς να μας στερήσει, παρά μόνο εμείς από τον εαυτό μας.
Το θέμα είναι λοιπόν πως επιλέγουμε να ζούμε την κάθε μας μέρα…

Μάγδα Περιβολάρη, Ψυχοθεραπεύτρια Gestalt