Ψυχική υγεία: η αξία της προσωπικής επιλογής
Ψυχική υγεία: η αξία της προσωπικής επιλογής
Ψυχική υγεία: η αξία της προσωπικής επιλογής
Γράφει η Μαριλίτα Βασιλάκου
Πώς ορίζεται η ψυχική υγεία σε έναν κόσμο που συνεχώς κινείται και αλλάζει; Σε έναν κόσμο που οι άνθρωποι τρέχουν συνεχώς να προλάβουν κάτι. Σε ένα ασταμάτητο κυνήγι του χρόνου που αλλάζει μορφές, είτε δεν φτάνει είτε δεν περνάει. Ζωές στον αυτόματο πιλότο, ζωές γεμάτες άγχος για πολλά, μικρά ή μεγάλα. Πράγματα κοινά για όλους μας και τόσο διαφορετικά ταυτόχρονα. Μέσα σε όλα αυτά μπορούμε άραγε να διακρίνουμε και να ξεχωρίσουμε τον εαυτό μας; Μπορούμε να έρθουμε σε επαφή με τις ανάγκες μας; Μπορούμε να αφιερώσουμε χρόνο για να τσεκάρουμε πώς είμαστε και πώς διαχειριζόμαστε τη ζωή και την καθημερινότητα μας; Μπορούμε να ζητήσουμε βοήθεια και υποστήριξη από τους ειδικούς όταν την χρειαζόμαστε;
Πολλοί ψυχοθεραπευτές βλέπουν στην πόρτα τους ανθρώπους στα όρια της κατάρρευσης, με την ψυχική υγεία τους καταρρακωμένη που έρχονται να ζητήσουν βοήθεια και να μπορέσουν να διαχειριστούν όσα τους βαραίνουν. Χρειάζεται όμως αλήθεια να φτάνουμε τον εαυτό μας στα όρια του ή και να τα ξεπερνάμε πολλές φορές έτσι ώστε να ζητήσουμε υποστήριξη;
Τι είναι αυτό που μας κρατάει μακριά από έναν ειδικό που μπορεί να μας βοηθήσει ουσιαστικά;
Ίσως είναι η εσφαλμένη αίσθηση παντοδυναμίας που μας διακατέχει, πως μπορούμε όλα να τα αντιμετωπίσουμε μόνοι μας. Ο φόβος της ευαλωτότητας, να μη φανούμε αδύναμοι στα μάτια των γύρω μας αν ζητήσουμε βοήθεια. Η αβεβαιότητα για όσα θα ανακαλύψουμε για εμάς στη διάρκεια της ψυχοθεραπείας. Το άγχος αν θα βρούμε τον κατάλληλο ειδικό; Η λανθασμένη εικόνα για τον ρόλο των ειδικών ψυχικής υγείας και το ταμπού που επικρατούσε παλαιότερα για αυτόν. Αυτή η ερώτηση έχει ενδεχομένως πολλές απαντήσεις και ίσως απαιτεί μεγάλη ανάλυση. Το πώς επιλέγουμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ψυχική υγεία μας.
Η ουσία όμως βρίσκεται μέσα στον καθένα από εμάς. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε με ποιον τρόπο επιλέγουμε να ακούσουμε και να καλύψουμε τις ανάγκες που εκφράζει η ψυχή μας. Πώς αντιδρούμε όταν συνειδητοποιούμε πως κάτι μας δυσκολεύει και δεν ξέρουμε πώς να το διαχειριστούμε; Είμαστε σε θέση να δώσουμε χώρο στις ανάγκες μας να υπάρξουν και να εκφραστούν ή τις αποσιωπούμε υποτιμώντας τη βαρύτητα και τη σημασία τους;
Το υποκειμενικό βίωμα στην ψυχική υγεία
Η ψυχική υγεία, όπως την αντιλαμβανόμαστε, διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Για κάποιους μπορεί να σημαίνει την ηρεμία του νου, για κάποιους άλλους την αρμονία στην καθημερινότητα και τις σχέσεις. Ο τρόπος επίτευξης της ψυχικής υγείας διαφέρει εξίσου. Δεν υπάρχει ένας τρόπος, ούτε όλοι οι τρόποι είναι κατάλληλοι για όλους μας. Θα πρέπει ο καθένας μας να βρει τον τρόπο αυτόν που είναι ο πιο συμβατός για να νιώθει ψυχικά υγιής και ισορροπημένος και ποιοι τρόποι διαχείρισης είναι οι καταλληλότεροι για τον ίδιο.
Στην περίπτωση που η επιλογή μας αφορά στην ψυχοθεραπεία αυτό που είναι χρήσιμο να αναζητήσουμε είναι ένας ειδικός με τον οποίο θα νιώθουμε άνετα να μιλήσουμε και να ανοιχτούμε σε βάθος χρόνου, να μας ταιριάζει ο τρόπος προσέγγισης του, αλλά και το είδος της θεραπευτικής προσέγγισης την οποία χρησιμοποιεί.
Η υποκειμενικότητα της σημασίας που έχει η ψυχική υγεία για εμάς και ο ορισμός που προσδίδουμε σε αυτήν, θα μας οδηγήσει στο να θέσουμε έναν θεραπευτικό στόχο. Ο στόχος αυτός με τη σειρά του θα μας βοηθήσει στο να αναζητήσουμε τον ειδικό ο οποίος θα μας καθοδηγήσει καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας μας στο ψυχοθεραπευτικό ταξίδι.
Η προσωπική επιλογή στην ψυχική υγεία
Οι προσωπικές μας επιλογές είναι τόσο μοναδικές όσο μοναδική είναι και η ζωή μας. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει την δική μας ζωή, να περπατήσει στα δικά μας παπούτσια και να διανύσει τον δικό μας δρόμο και έτσι κανείς δεν μπορεί να επιλέξει τι είναι καλύτερο για εμάς. Ένας τρόπος δράσης που ταιριάζει σε εμάς, δεν είναι απαραίτητο πως θα ταιριάζει και σε κάποιον άλλο μόνο και μόνο επειδή έχει υπάρξει για εμάς λειτουργικός και ευεργετικός. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για την ψυχική μας υγεία. Το πώς την ορίζουμε για εμάς είναι τόσο υποκειμενικό και μοναδικό όσο θα είναι και ο τρόπος τον οποίο θα επιλέξουμε για να την επιτύχουμε.
Ο προορισμός είναι ένας, οι δρόμοι που οδηγούν σε αυτόν όμως είναι πολλοί. Ας βρει ο καθένας τον δικό του με σεβασμό και αγάπη για τον εαυτό μας και τις ανάγκες μας.