Η οικογενειακή θεραπεία στις διατροφικές διαταραχές
Η οικογενειακή θεραπεία στις διατροφικές διαταραχές
Η οικογενειακή θεραπεία στις διατροφικές διαταραχές
Γράφει η Ιωάννα Μπάμπουλη
Τα τελευταία χρόνια, η οικογενειακή θεραπεία προτιμάται από όλο και περισσότερους ανθρώπους ως μία εναλλακτική της κλασσικής, ατομικής θεραπείας. Η οικογενειακή θεραπεία προσφέρει μία πιο σφαιρική εικόνα του προβλήματος και δίνει την ευκαιρία να αναδυθούν μοτίβα που το συντηρούν. Έτσι, όπως συμμετέχει όλη η οικογένεια στο πρόβλημα, μπορεί να συμμετάσχει και στη λύση του!
Η εφηβεία είναι η περίοδος κατά την οποία τυπικά πρωτοεμφανίζονται οι περισσότερες διατροφικές διαταραχές. Λόγω της σοβαρής επίδρασης της νευρικής ανορεξίας όχι μόνο στους ασθενείς αλλά και στις οικογένειές τους, οι οικογενειακές παρεμβάσεις προτείνονται ευρέως ως θεραπεία πρώτης γραμμής για τους εφήβους που αντιμετωπίζουν νευρική ανορεξία.
Μονή οικογενειακή θεραπεία: οφέλη και περιορισμοί
Η μονή οικογενειακή θεραπεία (“Single-Family Treatment”) περιλαμβάνει συνήθως τρεις φάσεις κατά τις οποίες:
- οι γονείς αρχικά παρακολουθούν τα παιδιά τους,
- οι έφηβοι ανακτούν τον έλεγχο του εαυτού τους και
- οι θεραπευτές αξιολογούν τη συνολική ανάρρωση της οικογένειας.
Αρκετές έρευνες υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα της μονής οικογενειακής θεραπείας για εφήβους με νευρική ανορεξία, παρουσιάζοντας ποσοστά ύφεσης που κυμαίνονται από 31% έως 49% έπειτα από έναν χρόνο. Παρά τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, δεν επωφελούνται όλες οι οικογένειες από τις μονές οικογενειακές παρεμβάσεις ενώ ένα μικρό ποσοστό εφήβων έχει παρατηρηθεί να εγκαταλείπει τη θεραπεία. Επιπλέον, τα συναισθήματα απομόνωσης που προκαλούν οι παρεμβάσεις αυτές στους εφήβους, συνήθως εμποδίζουν την ανάρρωσή τους.
Οι περιορισμοί αυτοί πυροδότησαν την επιστημονική αναζήτηση εναλλακτικών οικογενειακών παρεμβάσεων για τις διατροφικές διαταραχές.
Γιατί να προτιμήσω την πολλαπλή οικογενειακή θεραπεία;
Για να καλυφθούν τα κενά των μονών οικογενειακών παρεμβάσεων, να ενισχυθεί η ένταση της θεραπείας και να διαμορφωθεί ένα υποστηρικτικό θεραπευτικό περιβάλλον, δημιουργήθηκε πρόσφατα η πολλαπλή οικογενειακή θεραπεία (“Multi-Family Treatment”) για τις διατροφικές διαταραχές.
Γενικά, η πολλαπλή οικογενειακή θεραπεία δημιουργεί μια υποστηρικτική ομάδα έξι έως οκτώ οικογενειών. Τα μέλη της ομάδας, ανταλλάζουν τις εμπειρίες τους για να μειώσουν τη μοναξιά. Παρόλο που βασίζεται στα θεμέλια των μονών οικογενειακών παρεμβάσεων, τα πλεονεκτήματά της υπερτερούν της χρησιμότητας των τελευταίων.
Συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της πολλαπλής οικογενειακής θεραπείας όπως
- η μεγαλύτερη διάρκειά της
- το συνεργατικό μοίρασμα κοινών ανησυχιών μεταξύ των οικογενειών
- οι παρεμβάσεις που βασίζονται σε δραστηριότητες και η δυναμική της ομάδας
προσφέρουν στους ασθενείς και τις οικογένειές τους το σημαντικό προνόμιο της θεραπείας με πιο ουσιαστικό τρόπο.
Επιπλέον, οι επιστημονικές μελέτες συσχετίζουν την πολλαπλή οικογενειακή θεραπεία με:
- μειωμένα προβλήματα διατροφής
- αύξηση βάρους
- βελτίωση στην αυτογνωσία, την αυτοεκτίμηση, την ποιότητα ζωής και τις οικογενειακές σχέσεις των θεραπευόμενων.
Τέλος, οι έρευνες δείχνουν τη σχέση ανάμεσα στην πολλαπλή οικογενειακή θεραπεία, στην αυξημένη θεραπευτική ικανοποίηση και στα μειωμένα ποσοστά εγκατάλειψης μεταξύ των συμμετεχόντων.Η πολλαπλή οικογενειακή θεραπεία παρέχει στις οικογένειες σημαντική υποστήριξη που δεν είναι εφικτή στο πλαίσιο της θεραπείας μονής οικογένειας. Υπόσχεται ευεργετικά αποτελέσματα που υπερτερούν των ελλειμμάτων της τελευταίας.
Που μπορώ να βρω δομές οικογενειακής θεραπείας;
Εάν σε ενδιαφέρει η συμμετοχή σε πρόγραμμα μονής ή πολλαπλής οικογενειακής θεραπείας, μπορούμε να σου προτείνουμε δομές που παρέχουν σημαντικό έργο στις υπηρεσίες αυτές τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.
Ενδεικτικά μονή οικογενειακή θεραπεία από εξειδικευμένο προσωπικό παρέχουν
- Η Μονάδα Οικογενειακής Θεραπείας ως εξωνοσοκομειακή μονάδα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής
- Το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Χαλανδρίου του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Γ. Γεννηματάς»
Ενδεικτικοί φορείς που παρέχουν πολλαπλή οικογενειακή θεραπεία ειδικά για την αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών σε εφήβους είναι
- Η Μονάδα Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής του Αιγινητείου Νοσοκομείου στην Αθήνα
- Το Κέντρο Πρόληψης Και Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών Παιδιών Και Εφήβων-ΚΕ.Π.Α.Δ.Δ. του Νοσοκομείου «Αρχ. Μακάριος ΙΙΙ» στην Κύπρο.